‘We zijn in de Waddenregio veel zichtbaarder geworden’

,,Het Waddengebied is een gebied van wereldfaam. We hebben de dure plicht er goed voor te zorgen.’’ Secretaris-directeur Gerben Huisman van het Waddenfonds is de afgelopen jaren begeistert geraakt door de Waddenzee, de eilanden en het kustgebied. Begin 2020 trad hij aan, net voordat corona ons land voor een belangrijk deel maatschappelijk plat legde. Nu, na vijf jaar, trekt Huisman verder en verlaat hij het Waddenfonds. Plaatsvervangend directeur Geert Boesjes neemt voorlopig zijn taken over. Een vraaggesprek ter afscheid.

Wat is de reden van je vertrek?

Ik had geen plannen om weg te gaan maar werd benaderd om sectordirecteur Mens en Maatschappij te worden bij de gemeente Heerenveen. Ik mag daar aan de slag met thema’s rondom zorg en welzijn, iets wat mensen direct raakt. Dat lijkt me een prachtige nieuwe uitdaging. Ook al zal ik het Waddenfonds natuurlijk wel missen.

Waar kijk je met de meeste voldoening op terug?

Ik vond het Waddenfonds niet zichtbaar genoeg in het Waddengebied. Daar hebben we de afgelopen jaren echt een slag gemaakt. We zijn nu fysiek veel meer in de regio te vinden. Dat doen we onder andere met informatiebijeenkomsten en inloopspreekuren om plannenmakers voor te lichten over de subsidieregelingen waarop ze een beroep kunnen doen. Ook zetten we veel meer in op het smeden van coalities tussen verschillende partijen in het Waddengebied om nieuwe projecten aan te jagen. Een voorbeeld is het grootschalige programma Wad gaat Om, dat zich inzet voor de bestrijding van de plasticvervuiling in de Waddenzee en de rest van het gebied. Er waren al verschillende partijen uit het bedrijfsleven en het onderwijs actief in de aanpak van plasticsoep. Als je ze bij elkaar zet en laat samenwerken dan krijgt de aanpak meer kracht.  De afgelopen jaren hebben we meer projecten mogelijk gemaakt die rotzooi in de Waddenzee tegengaan, ook daar ben ik blij mee.

Het fonds is getransformeerd van een subsidieloket naar een proactief fonds?

Zo zou je dat kunnen zeggen ja. Er is meer contact tussen onze programmaregisseurs en de aanvrager. Dat doen we om plannenmakers te helpen tot een subsidieaanvraag te komen en een goed project levensvatbaar te krijgen. Meer contact geeft ons ook de mogelijkheid de aanvrager te wijzen op de eigen doelen die het Waddenfonds in het gebied wil realiseren. Ook kunnen we makkelijker bijsturen als een project mis dreigt te gaan.

Wat wens jij het Waddenfonds toe?

Dat het als organisatie zal voorbestaan en belangrijke projecten mogelijk blijft maken. Er is immers veel kennis opgebouwd en het Waddenfonds is een sterke merknaam geworden. Wat we ook niet moeten vergeten: het heeft een belangrijke rol gespeeld in de verdergaande samenwerking tussen de Waddenprovincies. Door de komst van het fonds moesten ze met elkaar om tafel. In ons bestuur zijn drie provincies gelijkelijk vertegenwoordigd en er is nooit discussie over de verdeling van het geld. De bestuursleden zien het als één gebied, waar ze allemaal verantwoordelijkheid voor dragen.

Dat voortbestaan is natuurlijk allerminst zeker?

Bij de oprichting is afgesproken dat het Waddenfonds na twintig jaar ophoudt te bestaan. Dat betekent dat tot eind 2027 nog subsidies mogen worden aangevraagd. Daarna is het in principe afgelopen, terwijl de ontwikkeling van het Waddengebied juist op stoom komt en nog niet klaar is. Er blijven extra financiële middelen nodig. Rijk, provincies en vele andere betrokkenen hebben gezamenlijk de Gebiedsagenda voor de Wadden 2050 opgesteld en ondertekend. De agenda is een lange lijst ambities voor de komende 25 jaar. Daarnaast kent het Waddengebied grote uitdagingen waar we niet omheen kunnen, denk aan zeespiegelstijging, klimaatverandering en verzilting. Dan heb ik nog niet eens de status van Unesco Werelderfgoed genoemd. Als pleisterplaats en kraamkamer voor vogels en vissen is het een gebied van wereldfaam. We hebben gewoon de dure plicht er goed voor te zorgen. Die Gebiedsagenda moet niet een papieren werkelijkheid blijven. Alle partijen hebben getekend voor de plannen, dus boter bij de vis.

Wat zal je missen?

Ik heb altijd de ruimte ervaren dat ik met iedereen het gesprek aan kon gaan, hoe uiteenlopend de belangen soms ook zijn. Dat geldt voor de vissers en boeren, de natuurorganisaties en het bedrijfsleven. Onze missie is de natuur te beschermen en tegelijk de economie duurzaam te ontwikkelen. Dat is niet altijd even makkelijk. Maar hoe verschillend de belangen soms kunnen zijn, er is ook een gedeeld belang: we staan met z’n allen aan de lat om het Waddengebied voor mens en natuur vooruit te helpen. Die gezamenlijkheid is de afgelopen jaren toegenomen.